فقط چهار انگشت فاصله میان حق و باطل

 

حضرت علی علیه السلام می‌فرمایند:

اى مردم! کسى که دانست برادرش دینى درست دارد، و در راه راست گام برمى دارد، به گفته مردم درباره او گوش ندهد، که گاه تیرانداز، تیر افکند و تیرها به خطا رود. سخن نیز چنین است، درباره کسى چیزى گویند و آن نه این است. گفتار باطل تباه است، و خدا شنوا و گواه است. بدانید! میان حق و باطل جز چهار انگشت نیست. (از او پرسیدند معنى این سخن چیست؟ انگشتان خود را فراهم آورد و برداشت و میان گوش و دیده گذاشت. سپس گفت:) باطل آن است که بگویى شنیدم، و حق آن است که بگویى دیدم.

چه تشبیه زیبایی ، سخن چه حق و چه باطل همچون تیری است که از چلّه کمان رها می‌شود. تیرانداز اگر چریک باشد و کارآزموده ، با دقت و تأمل و با آرامش تیرش را رها می‌کند و به هدف می‌زند و اگر سربازی نا‌آرام و بی‌تجربه باشد تیرش به خطا می‌رود. سخن گفتنی که همراه فکر و تأمل باشد به هدف می‌خورد و کارساز است و الّا تلاشی بیهوده خواهد بود.

نکته‌ای که حضرت به آن توجه می‌دهند این است که وقتی برادر دینی شما در ظاهر دین درستی دارد و می‌دانی که زندگی‌اش سالم و طاهر است، حق نداری به بدگویی مردم درباره او گوش بدهی ، بلکه باید از او دفاع کنی و مانع غیبت و بدگویی از او شوی. تا با چشم خودت ندیده‌ای اطمینان پیدا نکن، فاصله حق و باطل فقط چهار انگشت است!

 

مطالب بیشتر:

 کاسه سرت را به خدا عاریت بسپار

توجه به اوصاف بهشت و جهنم یک عامل انگیزاننده قوی  

توصیف مرگ از دیدگاه امیر بیان

بیان امیر بیان در توصیف قرآن کریم

اى بنده خدا در گفتن عیب کسى که گناهى کرده است، شتاب مکن!

 

حضرت علی علیه السلام می‌فرمایند:

اى بنده خدا در گفتن عیب کسى که گناهى کرده است، شتاب مکن! چه، امید مى رود که آن گناه را بر او ببخشند، و بر گناه خرد خویش ایمن مباش! چه، بود که تو را بر آن عذاب کنند. پس اگر از شما کسى عیب دیگرى را دانست، بر زبان نراند به خاطر عیبى که در خود مى داند.

 

عیب پوشی و حمل بر صحت کردن کارهای دیگران یکی از مهمترین شاخصه‌های یک مسلمان فهمیده و باانصاف است. همه‌ی ما گناهان و عیب‌هایی داریم که از دیگران پوشیده نگه می‌داریم حتی از همسر و خانواده‌ی خودمان، بنابراین عیب و گناه دیگران را افشا نکنیم، فکر نکنیم که حالا یک سوتی دندان‌گیری پیدا کرده‌ایم و حریصانه به دنبال بردن آبروی طرف باشیم.

حضرت هشدار می‌دهند که شتاب نکن، از کجا می‌دانی شاید خدا او را بخشید و تو را به خاطر گناهی که کوچک شمردی عذاب کرد. پیش داوری نکن، خداوند عزیز، داوری عادل و حکیم است که همه‌ی احوال گذشته و حال و آینده‌ی ما را می‌داند. همیشه به خودت و اعمال خودت بدبین باش و به خدا و حکمت او خوش بین. عیب خودت را اول از همه ببین و بزرگ بشمار و عیب دیگران را پوشیده نگه‌دار و کوچک بشمار.

مطالب بیشتر:

 خودت همین حالا انفاق کن البته بدون ریا

تندخویی دیوانگی است!؟

چون تنگدست شدید صدقه دهید!

دل نوشته برجام‌آمیز | وفا با بی‌وفایان، بی‌وفایى است با خدا

روز ظالم و روز مظلوم کدام سخت‌تر است؟

 

حضرت امیر علیه السلام  درباره پیامد ظلم و ستم می‌فرمایند:

روز ستمدیده بر ستمکار سخت تر است، از روز ستمکار بر ستم کشیده.

روز مظلوم ، روز انتقام ظلم‌هایی است که ظالم در حق او کرده است، روز رستاخیز است که بسیار سخت و طاقت فرسا خواهد بود.

روز ظالم ، روزهای تسلّط و قلدری او در دنیا است، روزهایی است که مست قدرت و ثروت به زیردستان خود زور می‌گفت و ظلم می‌کرد. افرادی که هزاران سکه و ارز را با مستی تمام خریدند و بردند تا نظام اقتصادی کشور را به هم بزنند، کسانی که کالاهای اساسی را احتکار کرده‌اند ، ماشین‌ها را انبار کرده‌اند  تا قیمت‌ها را ناجوانمردانه بالا ببرند. ظلمی بالاتر از این!؟ ظلم به یک کشور ، ظلم به بیت المال و ظلم به مردم !

کدام روز سخت‌تر است؟! روشن است روز مظلوم، روزی که علیه ظالم اقامه دعوا می‌شود، روز قیامت است که کیفر اعمال ظالم آتش جاویدان خواهد بود. مدت این روز در مقابل مدت زمان ستمگری ظالم در این دنیا هیچ است، واقعا هیچ! حداکثر ۱۲۰ سال هم اگر عمر کند در مقابل سال‌های آخرت قابل مقایسه نیست. کاش باور کنیم ... کاش!  کاش آن مسئول اشرافی و مشتاق مذاکره با گرگ‌ها هم باور کند!

مطالب بیشتر:

 همسایگان بی‌زبان در تاریکی قبر

توصیف عملکرد حضرت عزرائیل ملک الموت

خداوند دنیا را براى دوستانش نگزید

توصیف آنان که خواهان دنیا نیستند!

زندگی پاکیزه از نظر امیرالمومنین علیه السلام

 

حضرت علی علیه السلام در تفسیر حیات طیّبه می‌فرمایند:

قناعت دولتمندى را بس و خوى نیک نعمتى بود دردسترس. و حضرتش را از معنى فلنحیینه حیاه طیبه[1] پرسیدند، فرمود: و آن قناعت است.

 

زندگی پاک و پاکیزه(حیات طیّبه) می‌تواند دو بعد داشته باشد:

۱- بعد جسمی: قناعت در خوردن و آشامیدن ، سلامت جسم را به دنبال دارد. قناعت به معنای زیاده‌روی نکردن و اکتفا به غذای سالم و مقوّی است.

۲- بعد روحی: حرص مال دنیا ، طمع کردن و حسادت به مال دیگران و استرس ناشی از دنیاپرستی  و پول پرستی همه و همه باعث از بین رفتن آرامش روح و روان آدمی است. قناعت  ، اکتفا به رزق و روزی خدا و توکل و امید به قادر متعال همان یاد خدا است که الا بذکر الله تطمئن القلوب(یاد خدا آرامش بخش دلهاست) این چنین است که قناعت همان حیات طیّبه دانسته شده است.

نکته: سلامت جسم و روح دو بخش به هم تنیده یک انسان سالم است، به صورتی که یک بیماری جسمی هر چند کوچک مثل درد دندان در روح و روان آدم هم اثر می‌گذارد و آرامش فکری انسان را مختل می‌سازد. از طرف دیگر کسی که آرامش روانی ندارد و دائم حرص و طمع و حسادت می‌ورزد، جسمش هم دستخوش بیماری خواهد شد. این چرخه دوطرفه ادامه پیدا خواهد کرد مگر اینکه انسان خود را بشناسد و  باور کند که خدایی هست، خدایی که یک موریانه داخل تکه سنگی در زیر اقیانوس‌های ظلمانی را روزی می‌دهد و لحظه‌ای فراموشش نمی‌کند.

مطالعه بیشتر:

 تعریف سخاوت در کلام حضرت امیر ع

روا نشدن حاجت ، آسان‌تر !

از بخشیدن اندک شرم مدار

اثر نفس کشیدن انسان در کلام حضرت علی ع

نکوهش کسی که حرص می‌زند و بی‌تاب است

 

حضرت علی علیه السلام می‌فرمایند:

... آن که از دنیا اندوهناک است، از قضاى خدا خشمناک است. و آن که از مصیبتى که بدو رسیده گله آرد، از پروردگار خود شکوه دارد و آن که نزد توانگر رفت و به خاطر مالدارى وى از خود خوارى نشان داد دو ثلث دینش را به باد داد...

این کلمات حضرت نکوهش کسی است که بی‌تاب است ، کسی که حرص مال دنیا را می‌زند و قناعت پیشه نمی‌کند. به محض اینکه در معامله‌ای ضرر می‌کند به دنیا بد و بیراه می‌گوید، از خدا گله می‌کند ، شکوه و آه و ناله‌اش بلند می‌شود. به خاطر رسیدن به ثروتی خود را نزد ثروتمندان بی‌جنبه خوار می‌کند. همه اش به خاطر این است که حرص می‌زند و به آنچه دارد قانع نیست. چنین کسی دو سوم دینش را به باد هوا سپرده است.

مطالب بیشتر:

شادی و غم واقعی به چیست؟!

مرگ از دید آقایمان حضرت علی علیه السلام چگونه است!؟

توشه گیری از دنیا در کلام حضرت امیر ع

نمونه‌ای از علی‌وار زیستن

عناصر سه‌گانه حفظ شخصیت

نشانه‌های حبّ دنیا از زبان امیر بیان علیه السلام

حضرت امیر علیه السلام در نشانه‌های حبّ دنیا می‌فرمایند:

... و آن که دلش به دوستى دنیا شیفته است دل وى به سه چیز آن چسبیده است: اندوهى که از او دست برندارد، و حرصى که او را وانگذارد، و آرزویى که آن را به چنگ نیارد.

 

 شاید زیاد دیده باشید افراد ثروتمندی که آنچنان به دنبال دنیا سگ دو می‌زنند که اصلا نمی‌فهمند چطور زندگی‌شان می‌گذرد. با همسر و فرزندان خود ارتباط عاطفی مناسب ندارند، با بالا و پایین رفتن نرخ ارز و سکه اضطراب و اندوه آنان را فرا می‌گیرد. در عین حال که اندوهناک هستند باز حرص مال دنیا می‌زنند و به فکر نقشه‌ای تازه برای افزایش دارایی خود می‌باشند. بارها می‌شود که آرزوهای دنیوی آنها برآورده نمی‌شود و این باعث اندوه جدیدی در آنها خواهد شد. این چرخه چسبنده به دل افراد شیفته دنیا، سه ضلع دارد: اندوه ، حرص و آرزوهایی که به آن دست پیدا نمی‌کنند. تا وقتی که از دنیا دل نکنند ، این چرخه ادامه خواهد داشت.

نکته: بله افراد ثروتمندی هم داریم که واقعا دل بسته به اموال خود نیستند، زندگی متناسب با شأن خود دارند و کار خیر ، انفاق و صدقه هم از عادات حسنه آنها است. خوش به سعادت آنها که با مال دنیا، آخرت خود را آباد می‌کنند.

مطالعه بیشتر:

 خداوند دنیا را براى دوستانش نگزید

توصیف آنان که خواهان دنیا نیستند!

شادی با اندک دنیا شاخصه دنیاپرستان

چهار ویژگی منحصر به فرد دنیا

نشانه‌های رنج و عبرت دنیا

ثمره خوش اخلاقی و نرم‌خویی از زبان امیر بیان علیه السلام

 

حضرت امیرالمومنین علیه السلام درباره ثمره نرم‌خویی می‌فرمایند:

هر که را نهال خوى و خلق به بار بود، شاخ و بر او بسیار بود.

کسی که خوش اخلاق باشد و با چهره‌ای گشاده ، آرام و نرم با دیگران روبرو شود، مردم را مثل پروانه دور شمع اخلاقی خود جمع می‌کند. چهره باز او آهنربایی است برای جذب دوستانی خوب. این دوستان همان شاخ و برگ نهال خلق و خوی او هستند که کم کم تبدیل به درخت تنومندی می‌شود. از شاخه‌ی هر دوستی ، میوه‌ای متناسب می‌روید ، بعد از مدتی این نهال خوش اخلاق تبدیل به درختی سر سبز با میوه‌هایی شیرین می‌شود. تمام عناصر شخصیتی خوب را از دوستان خوب خود جذب و در خود هضم می‌کند. در نهایت می‌شود انسانی وارسته و پیشرو که هدفش تقرّب به خداست.

مطالب بیشتر:

ای مردم! همانا بر شما از دو چیز بیشتر می‌ترسم

توصیف دنیا در بیان امیر بیان

تعریف علوی اعتدال و میانه‌روی

شادی و غم واقعی به چیست؟!

آن که حساب نفس خود کرد سود برد

 

حضرت علی علیه السلام درباره محاسبه نفس و حسابرسی از خود می‌فرمایند:

آن که حساب نفس خود کرد سود برد، و آن که از آن غافل ماند زیان دید، و هر که ترسید ایمن شد و هر که پند گرفت بینا گردید. و آن که بینا شد فهمید و آن که فهمید دانش ورزید.

بهترین حسابرس هر فردی خودش است

نکته:

کسی که بر نفس خود سخت بگیرید و از او حساب بکشد ،حقیقتاً در حال پند گرفتن از اشتباهات گذشته است. وقتی عبرت گرفت ، بصیرت در امور دنیا و آخرت نصیب او می‌شود و هنگامی که بصیر شد ، قوه دقت و فهمش از مسائل دین و دنیایش زیاد می‌شود. در نهایت با این قوه فهم بالا به دانش اندوزی می‌پردازد که نتیجه اش رضایت خدا در دنیا و آخرت است.

مطالب بیشتر:

توجه به اوصاف بهشت و جهنم یک عامل انگیزاننده قوی

توصیف مرگ از دیدگاه امیر بیان

بیان امیر بیان در توصیف قرآن کریم

تلنگری برای باور به زندگی بعد از مرگ

سرزنش مردم کوفه از زبان حضرت امیر علیه السلام

 

حضرت امیر علیه السلام بعد از جنگ نهروان و ماجرای حکمیت ، این چنین مردم کوفه را سرزنش کردند:

... براى آزار من، بودن شما بس ! مى خواهم خود را با شما درمان کنم و درد من شمایید، چونان که کسى خواهد خار را به خار از تن برون کند، و خار در تن او بیشتر شکند. ...  کجایند مردمى که به اسلامشان خواندند، و آن را پذیرفتند، و قرآن خواندند، و معنى آن را به گوش دل شنفتند؟ به کار زارشان برانگیختند، و آنان همچون ماده شتر که به بچه خود روى آرد، شیفته آن گردیدند! ... برادران من اینانند که رفته اند...!

نکته:

چقدر سخت است برای یک رهبر جامعه ، یک مدیر شرکت بزرگ ، نه حتی یک مدیر مدرسه ، که دانش آموزان و معلمانش خودسر و خود خواه طبق فهم خودشان عمل کنند و با درک نکردن شرایط، مدیر را آزار دهند. مدیر چگونه با آنها برخورد کند!؟ خار در چشم و استخوان در گلو!؟ مواظب باشیم که برای امام خویش و نایب او اینگونه نباشیم.

مطالعه بیشتر:

 ما اهل کوفه نیستیم علی تنها بماند

ضربه اشرافی‌گری مسئولین به اعتماد مردم

من آنم که من دانم!

مقام تو نان‌خورش تو نیست!

راه دین تنها یکی است، راست و کوتاه!

 

حضرت علی علیه السلام درباره عظمت و شناخت اهل بیت علیهم السلام می‌فرمایند:

درهاى حکمت الهى نزد ما اهل بیت گشوده است، و چراغ دین با راهنمایى ما افروخته است. بدانید که راههاى دین که نزد ماست  یک راه است، و آن راست و کوتاه است. کسى که آن راه را پیش گیرد، به منزل رسیده و غنیمت برده، و کسى که در آن نرود، گمراه است، و پشیمانى خورده.

نکته بسیار مهم:

حضرت با تأکید اشاره می‌کنند که راه‌های رسیدن به خدا فقط یکی است ، یک راه راست و کوتاه ، یک راه پربهجت و نشاط آور ، یک راه سرخ و سبز ، یک راه با دو بال شهادت و انتظار فرج ، یک راه با دو بال دوست داشتن دوستان خدا (تولّی)و دشمن داشتن دشمنان خدا (تبرّی). هر کس که این راه را برود در کشتی امن حسینی آرام گرفته و به مقصد می‌رسد و هر کس از راه منحرف شود، سخت پشیمان می‌شود در روزی که هیچ راه فراری وجود ندارد!

مطالعه بیشتر:

 توجه به اوصاف بهشت و جهنم یک عامل انگیزاننده قوی  

توصیف مرگ از دیدگاه امیر بیان

بیان امیر بیان در توصیف قرآن کریم

تلنگری برای باور به زندگی بعد از مرگ