تندخویی دیوانگی است!؟

 

حضرت علی علیه السلام می‌فرمایند:

تندخویى دیوانگى است، چرا که تندخو پشیمان شود و اگر پشیمان نشد دیوانگى او استوار بود.

به قول یکی از اساتید روانشناسی همه‌ی ما آدم‌ها کم و بیش خط و نشانی از دیوانگی داریم!! این کلام حضرت دلیل محکمی بر این مدعاست، تندخویی ، خشم و عصبانیّت نوعی از جنون است. همه‌ی ما کم و بیش خشمگین شدن را تجربه کرده‌ایم ، ناگهان رگ‌های صورت و گردن پر خون می‌شود و چهره سیاه و قرمز! هر چه دم دست باشد پرتاب می‌شود و هر حرف زشتی از دهان خارج!

این داد و فریاد و تندخویی فقط چند لحظه طول می‌کشد بعد که آرام می‌شود و می‌فهمد که چه کرده یا چه گفته، به شدت پشیمان می‌شود. اما اگر پشیمان نشد و احساس بزرگی و غرور و رضایت داشت، بداند که سیرت درونی او همچون زغالی، کهنه سیاه و بدبو شده است و اگر ذره‌ای عقل سالم داشت این چنین در پیشگاه خدا و بندگان خدا گردن فرازی و تندخویی نمی‌کرد.

این پادشاهان زورگو و متکبّر که هر لحظه بنا به خشم و شادی خود دستورات متناقضی صادر می‌کنند، بهترین شاهد برای این کلام هستند. نمونه زنده و بارز دیوانگی استوار و پا برجا جناب ترامپ است که با نعره‌هایی بوزینه وار ، کشورهای مسلمان و مستقل را تهدید می‌کند.

مطالب بیشتر:

خشم‌تان فقط برای خدا باشد!

 چهار ویژگی منحصر به فرد دنیا

نشانه‌های رنج و عبرت دنیا

راه دین تنها یکی است، راست و کوتاه!

پی نوشت:

حکمت  ۲۵۵ با ترجمه استاد شهیدی

خودت همین حالا انفاق کن البته بدون ریا

حضرت امیر علیه السلام درباره عجله در احسان و نیکی فرمودند:

پسر آدم! وصى خود در مال خویش باش، و در آن چنان کن که خواهى پس از تو کنند.

فرض کن یک ساعت دیگر می‌میری و دیگر دستت از مال دنیا کوتاه می‌شود. بدان که هیچ چیز از مال دنیا را نمی‌توانی همراه خود ببری به جز یک کفن! آنچه به دردت می‌خورد عمل صالح با نیّت خالصانه است. حضرت توصیه می‌فرماید که از مال و دارائی‌ات آنچه را که می‌خواهی بعد از مرگ انفاق کنند، خودت همین حالا انفاق کن . فرض کن الان مرگت فرا رسیده و خودت وصی اموال خودت هستی. همین امروز یک کار نیک پایدار مثل وقف یا انفاق در راه خدا انجام بده و باقی را به عهده خدا بگذار ، خداوند عزیز پاداشی غیر قابل تصور می‌دهد و غافل گیرت می‌کند.

مخصوصا اگر یک چیزی که بیشتر به آن علاقه داری در راه خدا انفاق کنی، در همان لحظه یک لذتی می‌بری که قابل بیان نیست. در آخرت هم خداوند با کرم و لطف خود پاداش می‌دهد. من خودم این لذت و احساس شعف و سرزندگی بعد از انفاق را تجربه کردم، شما هم تجربه‌هایتان را با ما در میان بگذارید.

مطالب بیشتر:

پاداش بسیار برای احسان اندک

انواع صدقه دادن و فوائد آن

از بخشیدن اندک شرم مدار

تعریف سخاوت در کلام حضرت امیر ع

فلسفه احکام شرعی از دیدگاه امیرالمومنین علیه السلام

 

 حضرت علی علیه السلام درباره فلسفه بعضی احکام شرع می‌فرمایند:

... و نماز را براى پرهیز از خود بزرگ دیدن، و زکات را تا موجب رسیدن روزى شود، و روزه را تا اخلاص آفریدگان آزموده گردد... و امامت را تا نظام امت پایدار باشد، ... .

حضرت مهمترین اثر و فلسفه نماز خواندن را پرهیز از خودبینی  و تکبّر معرفی می‌فرماید. چون عنصر اصلی نماز  تواضع ، خشوع و اظهار بندگی و عجز در درگاه خدای قادر متعال است. نماز هر چه خالصانه‌تر و عاشقانه‌تر باشد، بیشتر در هم شکننده نفس سرکش و متکبر انسان است.

خداوند زکات را واجب کرد تا موجب رسیدن روزی شود چگونه ؟ مگر می‌شود؟! پرداخت  زکات و خمس  در نگاه اول و مادی باعث کم شدن سرمایه و محصول می‌شود اما در نگاه توحیدی و علوی باعث برکت در اموال و محصولات کشاورزی خواهد شد. باور کنیم که همه چیز دنیای مادی نیست، باید به علل و اسباب غیر طبیعی و عالم غیب هم ایمان داشت.

یکی از عالمان وارسته نقل می‌فرمود که در یکی از شهرها تمام باغ‌های میوه را سرما زد و از بین برد ، فقط یک باغ کوچک بین آنها سالم باقی ماند. بعد از تحقیق و بررسی علل این واقعه توسط سازمان جهاد کشاورزی، تنها چیزی که فرق بین این باغ با باغ‌های دیگر بود تنها یک کلمه بود: صاحب باغ اهل محاسبه زکات و خمس خود بود و هر سال واجبات مالیّه خود را پرداخت می‌کرد.

خداوند متعال در آیه ۳ سوره بقره متقیّن را اینگونه معرفی می‌کند: الَّذِینَ یُؤْمِنُونَ بِالْغَیْبِ وَ یُقِیمُونَ الصَّلاةَ وَ مِمَّا رَزَقْناهُمْ یُنْفِقُون‏. آنان که به غیب ایمان دارند و نماز را بر پا می‌دارند و از آنچه به آنان روزى داده‏ایم، انفاق می‌‏کنند.

مطالب بیشتر:

 دنیا همچون مار است

معرفی اسلام در کلام امیر المومنین ع

دنیا همچون گرد کاهی بی ارزش

کم‌تر از آب بینی بُز زکامی

مشمئزکننده‌تر از استخوان خوک مرده در دست جذامی

چه چیز برای جلب محبت سودمندتر است؟

حضرت امیرالمومنین علیه السلام می‌فرمایند:

جوانمردى مهرآورتر از خویشاوندى است.

یک دوست دلسوز و جوانمرد به مراتب مهربان‌تر از یک خویشاوند صرف است. چون مهربانی یک جوانمرد طبیعی و خالصانه است اما مهربانی یک خویشاوند گاهی از روی ناچاری و رنج می‌باشد. بنابراین خصلت مردانگی و جوانمردی مهر و محبت آورتر است از نسبت خویشاوندی.

به نظر شما چه کسی برای جلب محبت سزاوارتر است؟

قطعا همه ما می‌خواهیم کسی ما را دوست داشته باشد که قدرت و ثروت زیادی داشته باشد تا هر وقت نیازی داشتیم به او رجوع کنیم. چه کسی بهتر از پروردگار عزیز متعال که قادر مطلق ، خالق همه ثروت‌های مادی و معنوی دنیا و مهربان‌تر از مادر است. بنابراین اگر در عبادت و بندگی خدا بدون ریا و خالصانه(در یک کلمه جوانمرد ) باشیم ، محبّت خدا را جذب خود کرده‌ایم ، خوشا به حال کسی که خدا را دوست دارد و خدا هم او را دوست دارد.

مظهر کامل دوستداران خدا ، اهل بیت علیهم السلام هستند. امام حسین علیه السلام عاشق خدا بود و خدا هم عاشق او ! مقام حضرت اباعبدالله علیه السلام آنقدر نزد خدا والا است که طبق فرموده پیامبر اسلام صل الله علیه و آله : أَحَبَّ اللَّهُ مَنْ أَحَبَ‏ حُسَیْناً ؛ خدا عاشقان حسین علیه السلام را هم دوست دارد.

مطالب بیشتر:

 عناصر سه‌گانه حفظ شخصیت

از خلقت آدمی شگفت گیرید!

کی باید از خدا ترسید؟!

حضرت امیر ع برای چه کسانی طلب آمرزش می‌کند؟

پی نوشت:

حکمت  ۲۴۷ با ترجمه استاد شهیدی

پرده‌ای میان خود و خدا باقی بگذار هر چند نازک

 

حضرت علی علیه السلام  می‌فرمایند:

از خدا بترس هر چند ترسى اندک بود، و میان خود و خدا پرده اى بنه هر چند تنک بود.

همه پل‌ها را پشت سر خود خراب نکن، کار خود را با خدا یکسره مگردان. بین خود و خدایت پرده‌ای هر چند نازک باقی بگذار ، حدود احکام الهی را حفظ کن، به کلی پرده دری مکن و جای آشتی باقی بگذار.

نکته:

فرض کنید فرزندی به مادرش تندی کند و آنچنان بد و بیراه بگوید که دل مادر را بسوزاند، قهر کند و از خانه بیرون بزند. چنین فرزندی اگر هم بخواهد برگردد خودش شرمنده تر است، همه پل ها را پشت سرش خراب کرده اما اگر برگردد باز مادر او را با آغوش باز می‌پذیرد. مهر مادری قطره‌ای از اقیانوس مهر و محبت خدا به بندگانش است پس راه توبه باز است همیشه! اما کاری نکن که خودت آنقدر شرمنده باشی که گمان کنی هیچ راه بازگشتی نیست!

البته دقت کنید که نا امیدی از رحمت خدا خودش بزرگترین گناه است.

مطالب بیشتر:

ای مردم! همانا بر شما از دو چیز بیشتر می‌ترسم

توصیف دنیا در بیان امیر بیان

فرار از خدا به سوی خدا

شادی و غم واقعی به چیست؟!

ماجرای أَحَبَّ اللَّهُ مَنْ أَحَبَ‏ حُسَیْناً

بسم الله الرحمن الرحیم

رسول خدا صل الله و علیه و آله برای صرف غذا منزل یکی از اصحاب دعوت بودند، از مسجد خارج شدند و عده‌ای از اصحاب  به دنبال ایشان روانه شدند. امام حسین علیه السلام که کودکی شیرین و زیبا می‌نمود در کوچه با همسالان خود مشغول بازی بود. پیامبر صل الله و علیه و آله بسوی او رفتند تا در آغوشش بگیرند، حسین علیه السلام با خنده‌ای کودکانه از دست پدربزرگ فرار کرد. پیامبر صل الله و علیه و آله با لبخندی دلنشین و عمیق به دنبال او دویدند و بعد از چند بار  تعقیب و گریز نوه دوست داشتنی خود را به آغوش کشیدند. یک دست خود را پشت گردنش و دست دیگر را زیر چانه او گرفتند و بالا آوردند، لب و گونه و چانه‌اش را بوسه باران کردند و فرمودند: حسین علیه السلام از من است و من از حسین علیه السلام ، خداوند دوست‌دار کسی است که حسین علیه السلام را دوست بدارد[1].

آری اینجا عشق و عاشق و معشوق یکی شدند، تا دست در دست هم برای هدایت امت آخرین پیامبر خدا صل الله و علیه و آله بکوشند. امام حسین علیه السلام عاشق خداست و همزمان خودش معشوق خداست. خداوند آنقدر حسین علیه السلام را دوست دارد که دوستداران او را هم دوست می‌دارد. عشق حقیقی ، عاشق حقیقی  و معشوق حقیقی همه و همه حسین علیه السلام است و بس.

جناب سعدی می‌فرماید:

ما از تو به غیر تو نداریم تمنّا .................. حلوا به کسی ده که محبّت نچشیده

مولای من با شنیدن نام تو جگرم می‌سوزد ، قلبم می‌شکند و چشمم می‌جوشد. ما مزّه شیرین عشق و محبّت تو را چشیده‌ایم ، چاره و درمان سوز جگر ما فقط خود خودت هستی ! مولای ما حسین علیه السلام جان! قلب ما را به معرفت و محبّت خودت نورافشانی بنما!

 

روز ظالم و روز مظلوم کدام سخت‌تر است؟

 

حضرت امیر علیه السلام  درباره پیامد ظلم و ستم می‌فرمایند:

روز ستمدیده بر ستمکار سخت تر است، از روز ستمکار بر ستم کشیده.

روز مظلوم ، روز انتقام ظلم‌هایی است که ظالم در حق او کرده است، روز رستاخیز است که بسیار سخت و طاقت فرسا خواهد بود.

روز ظالم ، روزهای تسلّط و قلدری او در دنیا است، روزهایی است که مست قدرت و ثروت به زیردستان خود زور می‌گفت و ظلم می‌کرد. افرادی که هزاران سکه و ارز را با مستی تمام خریدند و بردند تا نظام اقتصادی کشور را به هم بزنند، کسانی که کالاهای اساسی را احتکار کرده‌اند ، ماشین‌ها را انبار کرده‌اند  تا قیمت‌ها را ناجوانمردانه بالا ببرند. ظلمی بالاتر از این!؟ ظلم به یک کشور ، ظلم به بیت المال و ظلم به مردم !

کدام روز سخت‌تر است؟! روشن است روز مظلوم، روزی که علیه ظالم اقامه دعوا می‌شود، روز قیامت است که کیفر اعمال ظالم آتش جاویدان خواهد بود. مدت این روز در مقابل مدت زمان ستمگری ظالم در این دنیا هیچ است، واقعا هیچ! حداکثر ۱۲۰ سال هم اگر عمر کند در مقابل سال‌های آخرت قابل مقایسه نیست. کاش باور کنیم ... کاش!  کاش آن مسئول اشرافی و مشتاق مذاکره با گرگ‌ها هم باور کند!

مطالب بیشتر:

 همسایگان بی‌زبان در تاریکی قبر

توصیف عملکرد حضرت عزرائیل ملک الموت

خداوند دنیا را براى دوستانش نگزید

توصیف آنان که خواهان دنیا نیستند!

تکبّر،ترس و بخل بهترین صفات زن

 

حضرت علی علیه السلام می‌فرمایند:

نیکوترین خوى زنان زشت ترین خوى مردان است: به خود نازیدن و ترس، و بخل ورزیدن. پس چون زن به خویش نازد، رخصت ندهد که کسى بدو دست یازد، و چون بخل آرد، مال خود و مال شویش را نگاه دارد، و چون ترسان بود، از هر چه بدو روى آرد هراسان بود.

زن باید تکبّر داشته باشد، به خود بنازد و خود را بزرگ بداند . کرامت خود را حفظ کند و با اظهار محبّت مردان نامحرم به دام نیافتد. زنانی که خود را برای نامحرم آرایش می‌کنند و حجم بدن خود را به نمایش می‌گذارند ، تنها عزت و کرامت خود را دست کم گرفته‌اند و خود را در برابر چشمان دریده ، کوچک و خوار کرده‌اند.

بخل ورزیدن از سوی خانم خانه به معنای صرفه جویی و قناعت در مخارج خانه است چون مدیریت خیلی از هزینه‌های داخل خانه به عهده زن است. همه ما دیده‌ایم خانواده‌هایی که با اصرار خانم هر سال مبلمان و پرده و ... خانه خود را عوض می‌کنند، این جور هزینه‌ها اسراف است ، واقعا اسراف و تبذیر است.

ترسیدن زن یکی از نیکوترین صفات اوست، البته ترس از خلوت با نامحرم ، ترس از نگاه‌های آلوده به بدنش ، ترس از شیرین زبانی‌های مردان همکار یا هم‌کلاسی‌ و به طور خلاصه ترس از نزدیک شدن به پرتگاه‌های دریده شدن عفّت و حیا، نه ترس از سوسک و مارمولک و ...

نکته: این سه صفت ترس، بخل و تکبّر برای مردان بدترین صفات است چون مرد ، مرد است و باید امید ، پناه و تکیه گاه همسرش باشد. مرد باید حفره‌های خالی وجود زن را پر کند و دست در دست هم به اوج خوشبختی برسند.

مطالب بیشتر:

کی باید از خدا ترسید؟!

بهترین حسابرس هر فردی خودش است

تنها راه ریشه کن کردن بدی‌ها

زندگی پاکیزه از نظر امیرالمومنین علیه السلام

 

حضرت علی علیه السلام در تفسیر حیات طیّبه می‌فرمایند:

قناعت دولتمندى را بس و خوى نیک نعمتى بود دردسترس. و حضرتش را از معنى فلنحیینه حیاه طیبه[1] پرسیدند، فرمود: و آن قناعت است.

 

زندگی پاک و پاکیزه(حیات طیّبه) می‌تواند دو بعد داشته باشد:

۱- بعد جسمی: قناعت در خوردن و آشامیدن ، سلامت جسم را به دنبال دارد. قناعت به معنای زیاده‌روی نکردن و اکتفا به غذای سالم و مقوّی است.

۲- بعد روحی: حرص مال دنیا ، طمع کردن و حسادت به مال دیگران و استرس ناشی از دنیاپرستی  و پول پرستی همه و همه باعث از بین رفتن آرامش روح و روان آدمی است. قناعت  ، اکتفا به رزق و روزی خدا و توکل و امید به قادر متعال همان یاد خدا است که الا بذکر الله تطمئن القلوب(یاد خدا آرامش بخش دلهاست) این چنین است که قناعت همان حیات طیّبه دانسته شده است.

نکته: سلامت جسم و روح دو بخش به هم تنیده یک انسان سالم است، به صورتی که یک بیماری جسمی هر چند کوچک مثل درد دندان در روح و روان آدم هم اثر می‌گذارد و آرامش فکری انسان را مختل می‌سازد. از طرف دیگر کسی که آرامش روانی ندارد و دائم حرص و طمع و حسادت می‌ورزد، جسمش هم دستخوش بیماری خواهد شد. این چرخه دوطرفه ادامه پیدا خواهد کرد مگر اینکه انسان خود را بشناسد و  باور کند که خدایی هست، خدایی که یک موریانه داخل تکه سنگی در زیر اقیانوس‌های ظلمانی را روزی می‌دهد و لحظه‌ای فراموشش نمی‌کند.

مطالعه بیشتر:

 تعریف سخاوت در کلام حضرت امیر ع

روا نشدن حاجت ، آسان‌تر !

از بخشیدن اندک شرم مدار

اثر نفس کشیدن انسان در کلام حضرت علی ع

پاداش بسیار برای احسان اندک

 

 

حضرت علی علیه السلام فرمودند:

آن که با دست کوتاه ببخشد او را با دست دراز ببخشند.

جناب سید رضی ره در توضیح این جمله می‌فرماید: معنى آن این است که آنچه آدمى از مال خود در راه نیکى و نیکوکارى بخشد، هر چند اندک بود خدا پاداش آن را بزرگ و بسیار دهد.

کمک‌ها و بخشش‌هایی که ما بندگان به نیازمندان می‌کنیم در برابر نعمت‌ها و بخشش‌های خداوند هیچ است کاملاً هیچ! چرا که همه چیز مخلوق خداست و نعمت‌های خدا اصل است، و هر نعمتی بازگشتش به نعمت خداست. در این کلام حضرت مراد از دست کوتاه نعمت بنده است و دست دراز نعمت خداست.

اگر ما با همین اموالی که در اختیار داریم(اموالی که حقیقتاً ملک خداست)مقداری اندک را در راه خدا ببخشیم، خدا که مالک همه عالم هستی است با کرم و بزرگی خود پاداشی می‌دهد که تصورش هم برای ما در این دنیا دشوار است.

مطالب بیشتر:

 آفرینش انسان در کلام حضرت امیر ع

از آداب بخشش در کلام امیرالمومنین ع

کلام حضرت امیر ع درباره انجام مستحبّات

از بخشیدن اندک شرم مدار